Evet, dünya ulusları birbirleriyle olan sıcak ve soğuk savaş ortamlarını geride bırakmış, şimdi hep birlikte kolay kolay görünmeyen, tespit edilemeyen tek bir düşmanla mücadele ediyor; Covid-19… Kim bilir, belki de insanlar yüzünden doğal dengesi bozulan yerkürenin korkunç bir tepkisidir bu! Milyonlarca silahından şu an için hiç ortaya çıkmayan en korkuncu…
Bu korkunç silaha karşı tüm dünya gibi ülkemizde de çeşitli önlemler alınıyor. Bu da normal olarak bazı kısıtlamalar gerektiriyor. Ancak bu kısıtlamalar, özgür bir yaşam biçimine alışık olan birçok insanı da oldukça etkiliyor. Bunlardan biri de bugünlerde ülkemizin birçok ilinde uygulanan sokağa çıkma kısıtlaması… Elbette hepimiz için (yaş gruplarına göre değil), hep birlikte ve belirlenen bir dönem sokağa çıkma kısıtlaması olmalı benim görüşüme göre… Böylece daha hızlı bir iyileşme dönemine girilir düşüncesindeyim. Bunun yanı sıra sokağa çıkma izni verilen yaş grubunun bir kısmı çalışıyor, bir kısmı ise boş ve caddelerde, sokaklarda bir yoğunluk oluşturuyor. Bu hareketlilik içinde yer alanların akşam evlere taşıyıcı olarak dönmeleri ihtimali göz ardı edilmemeli.
Hafta arası trafiğin, caddelerin, Marmaray‘ın durumunu TV’lerde, gazetelerdeki fotoğraflardan görüyoruz, izliyoruz. Elbette önce sağlık… Devletimiz de toplum sağlığını koruyucu önlemleri almak durumunda ve de alıyor. Sağlıkçılarımızın başarıları ortada. Bazı alışkanlıklarımızdan ödün vereceğiz, ezberimiz bozulacak, fedakârlık yapacağız. Böyle de olması gerekir. Ancak toplumda 65 yaş algısı yaratılmamalı. 65 yaş ve üstü sözünün ucu açık… 85, 90… Çok ileri yaşlarda olup hayata bağlı yaşlılarımız var. 65 yaş ve üstü bu grup içinden belli bir kesim enerji dolu; sanat, spor, edebiyat, doğa ile haşır neşir, yaşamına anlam katan uğraşlar ve etkinliklerle yoğun… Yaşamına evde dingin devam etmek isteyenler de var, bu da tercihe bağlı bir yaşam biçimi… Ona da saygı duymak gerekiyor. Yılların yorgunluğu ve yaşam mücadelesinin sonucu haklarıdır. Bir de yaşam koşulları iyi olmayan, tek göz odada ya da birisine muhtaç olarak yaşamını sürdürmek zorunda olan yaşlı bir kesim var.
Her iki gruba da sokağa çıkma kısıtlamasında birkaç saat izin önerisi hayata geçirilirse; (ki 10 Mayıs 2020 Pazar günü 11.00-15.00 saatleri arası için izin çıktı) herkesin dışarda olduğu, hatta resmi dairelerde, bankalarda ve diğer benzer durumlarda işlerini halletmeleri için hafta arası herkesin dışarda olduğu saatler seçilmeli. Bu arada “aşamalı normal hayata geçiş” sürecinde herkes ne kadar kısıtlı yasak durumundaysa, 65 yaş üstü vatandaşlarımız da onlarla eşit koşullarda olmalı. Bu yaş grubu için uzun süren ve kişisel özgürlüğü tamamen ellerinden alınan, yaşam biçimlerine karar verilen, hafif suçlular gibi ev hapsi cezası uygulanan bir algı oluşturmamalıdır.
Alt yaş gubunda sokağa çıkma kısıtlaması kapsamındaki çocuklar ve gençlerimiz için de zor… Bu ortam sonrası dışarıda uyum zorluğu, korku, kendine güvensizlik gibi durumlar da karşımıza çıkabilir. Evlerde yaşanabilecek çeşitli sorunlar ise başka bir konu… Herkesin kendini terapi etmesi, sabırlı olunması, gerekirse psikolojik destek alınması gerekir. Pandemi döneminde hepimize öncelikle elbette sorumlu davranmak, bilinçli hareket etmek ve kurallara uymak düşüyor. Sonrası ise bu sorumlulukla normal hayata geçerken önlemleri hiç aksatmadan, boşluk bırakmadan hareket etmemiz gerekir. Sonrası özgürce, eşitlik ilkesine uyarak, ülkemiz için üretime devam ederek, israftan kaçınarak, birlikte daha çok sorumluluk alarak paylaşarak, dayanışma içinde olarak, kişisel, toplumsal ruh ve beden sağlığımızı koruyucu
tedbirleri sürdürerek sağlıklı bir yaşam… Bunu hep birlikte başarabiliriz, başaracağız…
Ve bu durum bize şunu bir kez daha gösterdi; önce eğitim, akademik bilgi, sonra planlama, realist ve objektif bakış açısı, yorum… Ve de empati kurmanın ne kadar önemli olduğunu, her şeyin ötesinde sağlığın en büyük zenginlik olduğunu!
Nusret KARACA
