Sadece Kadıköy değil, ülkemiz hatta dünya genelinde pek çok olumsuzluğun yaşandığı bugünlerde Kadıköy için, Kadıköylüler ve sanat çevreleri için güzel bir haber verelim istedik. Yıllardır ne olacağına bir türlü karar verilemeyen Tarihi Moda İskelesi ‘nin akıbeti sonunda belli oldu.
Evet; Kadıköy’ün, Anadolu Yakası’nın önemli simgelerinden biri olan Moda İskelesi, “kütüphane ve kültür-sanat merkezi” oluyor. Kadıköy Belediyesi’nin Kadıköylüler arasında yaptığı bir anket sonrasında önerisiyle gerçekleşen karar, İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından alındı.
RESTORASYON YAPILACAK…
Yapılan açıklamaya göre, iskelede kütüphane ve kültür-sanat merkezi olarak kullanıma uygun restorasyon ve düzenleme yapılacak. Kütüphane içinde başta Kadıköylü sanatçılarla ilgili olmak üzere geniş bir sanat arşivi oluşturulacak. Moda İskelesi’nin restorasyon sonrasında devamlı olarak sergilere ev sahipliği yapması da yine planlanan çalışmalar arasında yer alıyor.
MODA İSKELESİ HAKKINDA…
1916-1917 yıllarında Mimar Vedat Tek tarafından yapıldı. İstanbul’da deniz yoluyla kitle taşımacılığında önemli bir görev üstlendi. Daha da önemlisi, belli bir dönemin sadece mimarlık sanatının değil; ekonomik, kültürel ve tarihi özeliklerini yansıtan ender yapılardan biri olması özelliği ile de Moda’nın kültürel dokusunun bir parçası oldu.
İNGİLİZ YAT GRUBU VE TÜRK-İNGİLİZ KULÜBÜ…
1910 yılında Moda’da yaşayan İngilizlerin kurmuş olduğu İngiliz Yat Grubu, Tarihi Moda İskelesi ‘nde faaliyete başladı. Bu kulüp, daha sonra Türk üyelerin katılımıyla Türk-İngiliz Kulübü adını aldı. Türk-İngiliz Kulübü, bir süre sonra evvelce odun deposu olan ve Van Valisi Tahir Paşa’nın oğlu Cevdet Bey tarafından kagir bir ev haline dönüştürülen binaya taşındı. Türk-İngiliz Kulübü’nün terk ettiği vapur iskelesine, Leyla Asım Turgut tarafından kurulan Moda Su Sporları Kulübü yerleşti.
“DENİZLERE İNMEK, MEDENİYETİN ŞİARIDIR”
Ulu Önder Atatürk’ün, zamanın İktisat Vekili Celal Bayar’a “Denizlere inmek, medeniyetin şiarıdır” cümlesinden beş ay sonra Moda Deniz Kulübü kuruldu (8 Nisan 1935). Başta Ulu Önder Atatürk olmak üzere İsmet İnönü, İngiltere Kralı Edward, İran Şahı Rıza Pehlevi, Irak Kralı Faysal gibi önemli şahsiyetler, iskeleyi ziyaret etti. Uzun yıllar sportif ve sosyal aktiviteler yaşanan bu mekan, önce sosyal yönünü kaybetti. 1986 yılına gelindiğinde yolcu azlığı nedeniyle önce vapur seferleri kaldırıldı; daha sonra da bakımsızlığa terk edilerek, bir harabeye dönüştürme süreci başlatıldı. Böylelikle de Moda, tarihi ve kültürel kimliğinin bir sembolü olan iskelesini kaybetme tehlikesi ile karşı karşıya kaldı.
İSTANBUL HALKINA KAZANDIRILAN MÜKEMMEL BİR SOSYAL ALAN…
Bu gidişe razı olmayan Türkiye Denizcilik İşletmeleri Yönetim Kurulu Başkanlığı ile Türkiye Deniz Ticaret Odası Başkanlığı, Moda’dan yükselen “İskelemizi kurtarın” çağırılarına kulak verdiler ve iskelenin kurtuluşu için 2000 yılında çalışmalar başlattılar. Moda İskelesi ‘nin sadece kaba restorasyonu için 200 bin dolar harcama yapan Deniz Ticaret Odası, iskelenin işletmeciliğini 1995 yılından itibaren Fenerbahçe Spor Kulübü Sosyal Tesisleri’ni işleten Platform Ltd. Şti’ne vererek, iskelenin sürekli olarak bakımını ve korunmasını sağlatırken; vapur seferlerinin yeniden yapılmasının önünü açtı ve İstanbul halkına benzeri olmayan, mükemmel bir sosyal alan kazandırmış oldu.
